Giải pháp để nâng hiệu suất soi chiếu container đầu năm 2022

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Hải quan, Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) Hồ Ngọc Phan cho biết, công tác lựa chọn, soi chiếu container của toàn Ngành năm 2021 có sự chuyển biến mạnh mẽ, hoàn thành tốt “mục tiêu kép” vừa đảm bảo các yêu cầu phòng, chống dịch Covid-19 vừa duy trì ổn định công tác quản lý hải quan, tạo thuận lợi hoạt động XNK.

Hiệu suất, hiệu quả soi chiếu đạt được các kết quả nổi bật, đáng khích lệ, với lượng container được soi chiếu cao nhất trong vòng 5 năm qua, vượt mốc 120.000 container, cao hơn 2,11 lần so với năm 2020. Lượng container phát hiện vi phạm đạt 712 container, tăng gấp 3,08 lần so với năm 2020.

Cụ thể, lực lượng Hải quan đã phát hiện nhiều vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm (mặt hàng CITES, hàng điện tử, gia dụng, máy móc đã qua sử dụng...), không khai báo hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành, hàng có thuế suất cao với khối lượng lớn.

Đáng lưu ý, một số vụ có dấu hiệu vi phạm đã được cơ quan Hải quan đề xuất chuyển truy cứu trách nhiệm hình sự. Có được kết quả này là do nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo Tổng cục Hải quan, sự nỗ lực của các đơn vị nghiệp vụ, đặc biệt là Cục Quản lý rủi ro. Đó là, với vai trò chủ trì điều phối công tác lựa chọn, kiểm tra hàng hóa qua soi chiếu, Cục Quản lý rủi ro đã tăng cường phối hợp với 7 cục hải quan tỉnh, thành phố có máy soi, khắc phục mọi khó khăn của dịch bệnh Covid-19 để tổ chức triển khai nề nếp, giúp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác soi chiếu container trong toàn Ngành”, ông Hồ Ngọc Phan cho biết thêm.

Qua thống kê của Cục Quản lý rủi ro, lượng container soi chiếu tại Lạng Sơn tăng gấp 4,35 lần; tại TP Hồ Chí Minh tăng gấp 3,36 lần; Đồng Nai tăng 2,19 lần; Hải Phòng tăng gấp 2,05 lần; Hà Nội tăng gấp 1,57 lần; Đà Nẵng tăng gấp 1,44 lần.

Lượng container vi phạm qua lựa chọn, soi chiếu tại hầu hết các địa bàn đều tăng cao. Nổi bật là các Cục Hải quan: TP Hồ Chí Minh phát hiện 343 container vi phạm, tăng gấp 28,58 lần so với năm 2020 (12 container); tại Hải Phòng, tăng gấp 3,33 lần, với 270 container vi phạm; tại Đồng Nai, tăng gấp 8,75 lần với 35 container vi phạm; tại Đà Nẵng tăng gấp 4,2 lần, với 21 container vi phạm; tại Lạng Sơn, tăng gấp 1,5 lần, với 12 container vi phạm.

Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp soi chiếu

Để đảm bảo hiệu suất, hiệu quả công tác lựa chọn, điều phối soi chiếu hàng hóa XNK bằng máy soi container, theo ông Hồ Ngọc Phan, năm 2022, Cục Quản lý rủi ro tập trung triển khai 6 nội dung trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục tăng cường vai trò điều phối hoạt động soi chiếu trong toàn Ngành để đảm bảo hoạt động soi chiếu được thông suốt, tạo thuận lợi cho hoạt động XNK đồng thời đảm bảo công tác quản lý hải quan.

Hai là, thường xuyên nắm bắt tình hình, trao đổi thông tin và phối hợp với các cục hải quan tỉnh, thành phố nơi đặt máy soi và các đơn vị liên quan để kịp thời xử lý các vấn đề vướng mắc và nghiên cứu, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả soi chiếu. Đồng thời, nắm bắt tình hình, tiến độ các cục hải quan địa phương được trang bị máy soi container trong năm 2022 để phối hợp tổ chức triển khai công tác lựa chọn, soi chiếu theo quy định.

Ba là, các phòng chức năng của Cục Quản ý rủi ro phối hợp với các Chi cục Hải quan, Đội Kiểm soát Hải quan điều phối hàng hóa soi chiếu, tạo thuận lợi tối đa cho DN có thể thực hiện soi chiếu tại địa bàn cảng biển hoặc đặt tại địa điểm kiểm tra ngoài cửa khẩu, phù hợp với tuyến vận chuyển và theo đề nghị của DN

Bốn là, tăng cường soi chiếu hàng hóa trong quá trình xếp dỡ tại các máy soi trên tuyến cảng biển (thuộc TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng và Đà Nẵng); theo dõi, giám sát chặt chẽ việc thực hiện soi chiếu và việc kiểm tra thực tế đối với các trường hợp qua soi chiếu phát hiện có dấu hiệu nghi vấn.

Năm là, nâng cao chất lượng công tác xây dựng, quản lý và áp dụng chuyên đề kiểm soát rủi ro, hồ sơ rủi ro và hồ sơ doanh nghiệp trọng điểm phục vụ công tác phân tích, xác định, lựa chọn soi chiếu hiệu quả.

Sáu là, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng bài toán nghiệp vụ về xác định trọng điểm và soi chiếu đáp ứng yêu cầu của mô hình Hải quan thông minh, Hải quan số; chú trọng đào tạo, nâng cao nguồn nhân lực chuyên trách.